Pozór kostiumu Historyzm i orientalizm w modzie kobiecej w Polsce

---

Inspiracje ubiorami historycznymi i wschodnimi od stuleci obecne są w modzie i strojach przedstawianych w dziełach sztuki. Szal otulający księżnę Helenę Radziwiłłową sportretowaną w otoczeniu jej zbiorów sztuki starożytnej należał być może do sławnego indyjskiego sułtana Tipu. Mickiewiczowska Telimena objawia się jako miłośniczka strojów w „stylu trubadurów”. Balową toaletę księżnej Czartoryskiej wzorowano na XVIII-wiecznym portrecie hiszpańskiej arystokratki. Orientalny kostium Katarzyny z Branickich Potockiej malowanej przez Winterhaltera to komunikujący treści wolnościowe strój grecki. „Japonka” na obrazie Wyczółkowskiego nosi w istocie szatę mandżurską, a czerwone japońskie kimono pojawiające się na trzech młodopolskich obrazach jest za każdym razem instrumentem innej intencji. Motywy zaczerpnięte z przeszłości i innych kultur wprowadzały do stroju i jego przedstawienia element „artystyczności”. Stawały się nośnikiem tradycji i innowacji, medium osobistej ekspresji, środkiem wyrażani zmiennych gustów i nowych treści, sposobem reagowania na aktualne prądy, wydarzenia i okoliczności. Podążając tropem historyzmu i orientalizmu, autorka rekonstruuje istotną część wizualnej kultury mody w Polsce od XVIII wieku do progu nowoczesności oraz umieszcza ją w szerszym kontekście kulturowym i społecznym.